17 października 2018

432. - „Przepustka do Raju"



Przepustka do Raju
Mirosław Prandota

Wydanie: I
Rok wydania: 2018
Język oryginału: polski
Oprawa: Miękka
Format: 148 x 210 mm
Ilość stron: 344
Redaktor prowadząca: Wioletta Tomaszewska
Korekta: Bogusław Jusiak, Marianna Umerle
Projekt okładki: Jakub Kleczkowski
Ilustracje na okładce: Alexi Tanzin - Fotolia.com
Skład: Jacek Antoniewski

          

„Szwecja jest piękna, bo ma fantastyczną przyrodę, a ludzie stworzyli sobie niemal doskonałą organizację życia na co dzień.“

Szwecja leży w północnej Europie i zaliczana jest do krajów skandynawskich. Od 1995 roku należy do Unii Europejskiej. Sąsiaduje z Norwegią, Finlandią i Danią. Najczęściej postrzegamy jej mieszkańców jako ludzi tolerancyjnych, zrównoważonych, żyjących w ogólnym dobrobycie. Kojarzymy ją z IKEĄ, H&M, zespołem ABBA czy „szwedzkim potopem“ w XVII wieku. Czy jednak jest to jej prawdziwy wizerunek? Jacy naprawdę są mieszkańcy tego rejonu Europy? Pełniejszy obraz tego państwa poznajemy dzięki książce Mirosława Prandoty pt.: „Przepustka do Raju.“

źr. zdjęcia: facebook, profil autora
Mirosław Prandota jest dziennikarzem sportowym i autorem 20 książek, wśród których znajdują się powieści obyczajowe, sensacyjne, satyryczne i reportażowe. W swoim dorobku pisarskim ma także thriller "Łańcuch Krwi“ i romans „Sam Przeciw Sobie“, które zyskały sobie popularność wśród czytelników. Książki pt.: „Łańcuch Krwi“, „Liga Supermanów“ i „Pochwycić Tamte Dni“ zostały nagrodzone i stały się bestsellerem w środowiskach polonijnych za oceanem.

Autor odwiedził Szwecję po raz pierwszy w 1978 roku. Wówczas uznał to państwo za raj. Dopiero kilkuletni pobyt w tym kraju pozwolił mu poznać jego wady i zalety. Napisał książkę, by przybliżyć nam specyfikę tego kraju a nie krytykować. Szwecja, bowiem, ma wiele „wad“ ale też mnóstwo zalet. Świadczy o tym styl pisarski, który ma w sobie wiele dystansu autora do siebie, obiektywizmu i sympatii do szwedzkiego społeczeństwa. 

Szwecja to przede wszystkim kraj wielonarodowy, w którym każda nacja ma własną kulturę, styl życia ale system stworzony przez państwo nie pozwala na jakiekolwiek odstępstwa. To naród zorganizowany, w którym panuje ustalony ład, sposób działania i specyficzna mentalność. To kraj kolektywny, gdzie każdy obywatel pracuje dla dobra ogółu. Mirosław Prandota określa go mianem „demokracji totalitarnej“, gdyż każdy obywatel ma tu swoją teczkę a mieszkańcy są „trybikami w wielkiej maszynie.“ Tutaj własne poglądy narodowościowe można pielęgnować jedynie w swoim domowym zaciszu, natomiast publicznie obowiązuje tzw. „mentalność publiczna“ Takich „smaczków“ i zaskakujących faktów jest w tym kraju więcej. 

„Jeżeli tylko jest określony cel działania, poszukuje się zaraz metody, dzięki której wytyczony cel trzeba osiągnąć. Jeżeli ma się już cel i metodę, to się po prostu działa.“


Każdy rozdział dotyczy innego zagadnienia i opatrzony jest tytułem nawiązującym do głównego tematu danej części. Mają one charakter krótkich felietonów, w których autor przedstawia subiektywny obraz Szwecji. Poszczególne rozdziały zaczynają się kilku zdaniowym wprowadzeniem w temat, któremu są poświęcone, po czym poznajemy szerzej omawiane zagadnienie i na koniec - podsumowanie w formie komentarza. 

Na przykładzie własnych doświadczeń autor ukazuje specyficzną mentalność Szwedów, ich pragmatyczny charakter, zadziwiającą tolerancję wobec przestępstw, wybryków, podejście do różnych dziedzin życia ale też niezwykły altruizm w sytuacjach, gdy potrzebna jest jakakolwiek pomoc. 

Przytacza wiele przykładów, które pomagają dostrzec meandry szwedzkiej mentalności, która dla kogoś z zewnątrz często jest niezrozumiała. Poznajemy realia życia w sferze kultury, edukacji, polityki, historii, władzy sądowniczej i społecznej. Autor przytacza konkretne zdarzenia, w których uczestniczył, ale też fakty z przeszłości oraz ludzi spotkanych w różnych okolicznościach. 

Wśród wielu osobowości poznajemy na przykład Niklasa - gospodarza, u którego autor mieszkał przez pewien czas, Erika Larssona Jorgena - dyrektora i właściciela fabryki, potomka hrabiego Potockiego mieszkającego na stałe w Szwecji, Connego Larssona zafascynowanego i jego historię, Aleksandra Orłowskiego - kierownika projektu badawczego i wykładowcę na uniwersytecie w Sztokholmie, Andersa Bodegarda - laureata medalu Zasłużony dla Kultury Polskiej, lektora i tłumacza języka polskiego i wielu innych. 


Jedną z bardziej szokujących kwestii jest wymiar sprawiedliwości oraz warunki więzienne, o których możemy przeczytać, że: „Siedzi się tam inaczej niż w Polsce. Nie do pomyślenia są cele sześcioosobowe, nie mówiąc o przytuliskach gęstszych.“ To tylko jeden z wielu przykładów, który wzbudza zdumienie i trudno zrozumieć. 

„Szwedzcy przestępcy, tak samo jak polscy, nie lubią siedzieć w więzieniu, ale tam łaskawość władz sięga czasami szczytów fantazji. Przynajmniej w naszym odbiorze.“

W książce nie brakuje odniesień i porównań do naszych rodzimych zwyczajów. W ten sposób dostrzegamy co u nas nie funkcjonuje poprawnie, z czego możemy być dumni i jakim naprawdę jesteśmy narodem. Zabawne anegdoty pokazują w jaki sposób Szwedzi postrzegają Polskę, co o nas myślą, jakie mają poglądy i jak wygląda ich codzienne życie .

Czytając książkę „Przepustka do Raju“ nie sposób się przy niej nudzić. Ogromnym plusem tej publikacji jest przystępna forma opowieści okraszonej humorem, napisanej łatwym w odbiorze językiem z wieloma przypowieściami i historiami. Mnogość poruszanych zagadnień daje pełniejszy obraz szwedzkiej społeczności, chociaż autor przytoczył tylko ich część z tego, co zgromadził w swoim brudnopisie przez wszystkie lata pobytu w Szwecji. Od tamtego czasu minęło 40 lat i dzisiejsza Szwecja różni się od tej, w której wówczas mieszkał. 

Każdy naród ma własne zwyczaje, normy zachowania, kulturę, które są charakterystyczne dla danej nacji. To one sprawiają, że kojarzymy określone symbole czy stereotypy z konkretnym regionem świata. Szwecja jest tym krajem, który dla wielu osób to miejsce idealne do osiedlenia się i spokojnego, dostatniego życia. 

Po przeczytaniu książki doszłam do wniosku, że jest to piękne miejsce pod względem turystycznym i krajobrazowym lecz nie jest to świat, w którym chciałabym mieszkać na stałe. Jedno ze znanych powiedzeń mówi, że „Wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma“ i pasuje ono, w tym przypadku, doskonale. 

Po niedawnej wizycie w tym kraju, Mirosław Prandota stwierdza w komentarzu na końcu książki: „Patrząc na to wszystko, co dzieje się dziś w szwedzkim raju, nie sposób odnieść wrażenia, że raj stopniowo zamienia się w piekło.“

Książkę można kupić w sklepie:




2 komentarze:

Bardzo dziękuję za każdą wizytę i komentarz. Komentarze bardzo mnie cieszą.

Jeżeli jakiś komentarz jest niewidoczny, to proszę o chwilę cierpliwości. System bloggera wrzuca niektóre z nich do akceptacji, chociaż tego nie wymagam.

Wpisy o charakterze spamu oraz reklamami firm lub produktów będą usuwane.

Popularne posty